Bu eserimizde Kur'ân-ı Kerîm'in muhtevasının eşsiz zenginlik ve genişlikte olduğunu ortaya koymaya; ilgili konuda yapılan pek çok tespit tercih ve tasnifi ayrıntılarıyla ifade etmeye; son tahlilde bu tasnifleri analiz ederek temel konuları sıralamaya çalıştık.
Burada hemen belirtelim ki bu konuyu incelemedeki temel gayemiz Kur'ân'ın muhtevasına dair tasnifleri tek tek ele alarak değerlendirmektir. Bir bakıma muhteva analizi olup bütüncül bir bakış açısıyla Kur'ân-ı Kerîm'in konu çeşitliliğini içerik zenginliğini Mekkî ve Medenî Sûrelerin temel muhtevalarını amaç ve araç konularını tespit etmektir. Bu konuları ayrıntılarıyla anlatmak veya incelemek değildir.
Çalışmamızın temel amacı ise 'Kur'ân'ın Ana Konuları veya Temel Muhtevası'na dair İslâm düşünce ve tefsir geleneğindeki mevcut tasnifleri belirlemek ve değerlendirmektir. Bu temel amacın bir gereği ve sonucu olarak mevcut literatürden istifade ederek diğerlerinden farklı bir tasnif ve bakış açısı ortaya koymaktır.