Çizgilerle Madame Curie

20. yüzyılın ilk yarısında bilimde ve siyasette etkileri bugüne de uzanan büyük dönüşümler yaşandı. Bilim dünyasında zorlu savaş koşullarında geliştirilen bu dönüşümlerin arkasında özverili disiplinli çalışmalar bilime adanmış yaşamlar özel bir yer tuttu.

Bu kitap özveri dolu bu örnek yaşantılardan birinin Madam Curie'nin öyküsü. Farklı bir öykü. Zira bu kitapta Curie'nin yaşamı diğer biyografi kitaplarından ayrılarak çizgilerin diline dökülüyor. Soner Tuna bir bilim insanının portresini özgün çizgileri ve kolay okunan rahat anlatımıyla sunuyor bizlere.

Varşova'dan Paris'e yola çıkan Marie Sklodowska'nın Sorbonne Üniversitesi'ndeki günleri; Paris'te bir çatı katında zorlu yaşam koşullarında kendini derslerine ve bilime adaması; mezuniyeti Pierre Curie'yle tanışması ve aşkları; Curie'lerin yoksul laboratuvarlarında birlikte geliştirdikleri çalışmaları ve büyük buluşları; ilk Nobel ödülleri Pierre Curie'nin geçirdiği talihsiz kaza ve ölümü; Marie'nin çalışmaları sürdürme iradesi ikinci Nobel ödülü savaş yılları ve daha fazlası... Bir solukta çizgilerin diliyle karşınızda...

Çizgilerle Rosa Luxemburg

Marksist düşünce ve eylemin anıt isimlerinden Rosa Luxemburg şimdi çizgilerin diliyle yeniden hayat buluyor.

Soner Tuna bir yandan Rosa'nın hayatını kendine has çizim tarzıyla resimlerken bir yandan da onun yaşamından kesitleri ve düşüncelerinin yıllar içerisindeki gelişimini akıcı bir dille özetliyor.

Gençliği aşkları mücadeleleri dönemin devrimci liderleriyle girdiği polemikler hapishane günleri I. Dünya Savaşı'nda yaşananlar ve barış siyaseti Bolşevik Devrimi Spartaküs Grubu'nun çıkışı ve Karl Liebknecht'le birlikte katledilmesi gibi Rosa Luxemburg'un hayatının bütün kritik dönemeçleri anlatılıyor.

Çizgilerle Rosa'da yine Yordam Kitap tarafından yayınlanan ve Luxemburg hakkında yazılmış en kapsamlı biyografilerden biri olarak öne çıkan Annelise Laschitza'nın Rosa Luxemburg: Her Şeye Rağmen Tutkuyla Yaşamak adlı kitabı esas alındı.

Çizgilerle Rosa günümüz devrimci mücadelesinde izleri ve etkileri devam eden bir yaşamın ana çizgilerini özellikle genç okurlarla buluşturuyor.

Çizgilerle Komünist Manifesto

Komünist Manifesto bilimsel sosyalizmin en önemli program belgelerindendir. Karl Marx ile Friedrich Engels tarafından kaleme alınan Komünist Manifesto'nun ilk basımı 1848 Şubatında Londra'da yayınlandı. O tarihten bugüne belli başlı dünya dillerinde sayısız basımı yapıldı bugün de yaygın bir ilginin konusu olmaya devam ediyor.

Yordam Kitap eserin yayınlanışının 160. yılında Komünist Manifesto ve Hakkında Yazılar başlığıyla sunduğu kapsamlı derlemeden sonra şimdi de eseri çizgilerle canlandıran bir çalışmaya yer veriyor. Manifesto'nun metni sayfalarda akarken ünlü İtalyan çizeri Marcenaro'nun keskin ve mizahi çizgileri eseri başarıyla yorumluyor. Çizer Marcenaro okuru işçi sınıfı ve burjuvazinin tipik temsilcileriyle de tanıştırıyor. Zihinlere kazınacak bu tiplemeler kitap boyunca süren kıyasıya polemikleriyle temsil ettikleri sınıfların bakış açılarını çeşitli konulardaki tutumlarını ahlak anlayışlarını yalın bir biçimde yansıtıyorlar... Böylece sosyalizm tarihinin en önemli ve en yaygın belgesi özel bir çarpıcılık kazanıyor. Manifesto çok okundu okunacak!

Çizgilerle Komünist Manifesto Manifesto okurlarına alternatif bir okuma olanağı sunarken çizgi ve mizahın gücüyle donanmış olarak Manifesto'yu yeni bir okurlar kazandırmayı da hedefliyor.

Çizgilerle Felsefe

Ünlü Meksikalı çizer Rius Çizgilerle Felsefe'de felsefenin Antik Çağ'dan günümüze uzanan öyküsünü eğlenceli yalın bir dille ve çizgilerle aktarıyor. Kitabın giriş bölümünde "bu kitap uzmanlar için değil felsefeye yeni başlayanlar için hazırlanmıştır" uyarısını yapıyor ve felsefe tarihini bir çırpıda okunabilecek bir kurguyla sunuyor. MÖ 5. yüzyılda Miletoslu Thales'le başlayan felsefi düşüncenin 21. yüzyılın post-yapısalcı filozoflarına gelene kadar hangi tarihsel dönemeçlerden geçtiğini ortaya koyuyor. Bu tarih aralığındaki tüm felsefi sistemler temel öğretiler ve temsilcileri Rius'un çizgilerinde ve üslubunda âdeta eğlenceli bir felsefe dersine dönüşüyor. Rius felsefeyi herkesin anlayabileceği bir kurgu ve dil ile ortaya koyarak felsefenin kimi zaman soğuk ve anlaşılmaz gelen imajını da tersine çeviriyor.

Çizgilerle Lenin

İnsanlık tarihinin en önemli önderlerinden biri... Kökleri nerelere dayanıyor filizleri nerelere ulaştı? Tanınmış Meksikalı çizer Rius'un çizgilerle çarpıcı ve eğlenceli kıldığı bu kitap Vladimir İlyiç Ulyanov'u çok farklı yönleriyle anlatıyor. En başta da hayatı ve düşüncesinin yarattığı etkinin neden bu kadar kalıcı olduğunu gösteren bir niteliğini: cesaret dolu gücünü. Daha Lenin doğmadan önce ailesinin mücadele ettiği talihsizlikleri ve bu etmenlerin dünyanın ilk sosyalist devletini kuran böyle bir önderin yetişmesindeki etkisini okumak oldukça aydınlatıcı bir deneyim.

Çizgilerle Kapitalizmin Korkunç Tarihi

Kapitalizm insanlığın başbelası her gün yaşadığımız felaket. Bizi aç yoksul işsiz bırakan; kendimize çevremizdekilere işimize yaşamaya yabancılaştıran düzenin adı. Ama her düzen gibi onun da bir tarihi var. Kapitalizmin tarihini bilmek en çok da onun tarihin bir vaktinde başlamış bir siyasi iktisadi biçim olduğunu dolayısıyla tarihin bir başka vaktinde de sona ereceğini bilmek için önemli.

Meksikalı yazar ve çizer Rius Çizgilerle Kapitalizmin Korkunç Tarihi kitabında bu tarihi 15. yüzyılın feodal çağındaki köklerinden alarak yeni sömürgeciliğe dek taşıyor. Bu tarihte neler yok ki? Deli Dumrul misali tuttukları köprü başlarında sermaye biriktiren ve geleceğin saygın işadamları olacak eşkıyalar; dinin emek sömürüsünü baş araçlarından biri olması; kıta aşırı sömürge keşifleri; önce köleleştirilen sonra soyu tüketilen halklar; ücretli köle haline getirilen yığınlar; polis ordu okul ve tüm ideolojik aygıtlarıyla sömürünün ömrünü daim kılmak isteyen iktidarlar gazeteler televizyonlar video filmler ve emperyalist kapitalizmin ana motoru savaşlar... Hepsi titiz bir tarih ve kuram araştırmasıyla derlenmiş bilgiler eğlenceli ve yaratıcı çizgilerle kâğıda dökülmüş.

Çizgilerle Ateistin El Kitabı

Çizgilerle Lenin Çizgilerle Felsefe ve Çizgilerle Kapitalizmin Korkunç Tarihi kitaplarına yeni bir Rius kitabı daha ekliyor. Meksikalı Marksist çizer Rius (Eduardo Humberto del Río García) Çizgilerle Ateistin El Kitabı'nda dinlerin özelde de Hıristiyanlığın tarihini anlatıyor. Bütün dinlerin egemen sınıflar tarafından nasıl kullanıldığını insanları bazı şeylere inandırmanın sömürü düzeninin "bekasını" nasıl sağladığını örneklerle ve tarihsel referanslarla gösteriyor.

Bir çocuk naifliğinde çizgi ve metinlerle ama teorinin bilge damarlarından beslenmiş olarak hazırlanmış kitap tarihsel ve teolojik belgelere rağmen gözden kaçırılmaya çalışılan bu yüzden de pek bilinmeyen "Gerilla İsa" figürüne özel bir vurgu yapıyor. "Aziz Kilise"nin Romalılara karşı isyan etmiş bir halk önderinden nasıl olup da bir "kurulu düzene teslimiyet" ikonu yarattığını gösteriyor.

Marksizm ve ateizm arasındaki ilişkiler sıkça tartışılan başlıklardan biri. Rius'un kitabı ateizmi Marksizmin ayrılmaz parçası olarak görmeyi tercih ediyor.

Çizgilerle Ekonomi

Meksikalı Marksist çizer Rius yüzü aşkın kitabında onlarca konuyu çizgilerin diliyle anlattı. Çizgilerle Ekonomi aslında çizerin iki kitabını içeriyor: İnsanlık tarihinde iktisadın rolünü anlatan "Yeni Başlayanlar İçin Ekonomi" ile en yaygın iktisat terimlerinin yazılı çizili tanımlarını içeren "Ekonomi Terimleri Sözlüğü". Böylece kapsamı genişleyen kitapta ekonomiye ilişkin birçok soru yanıtlanıyor.

İnsan ne üretir nasıl üretir? İnsan ne tüketir nasıl tüketir? Ve tüm bunları nasıl elde eder? Zenginlik ve yoksulluk neden vardır? İnsanlık hangi üretim tarzlarından geçmiştir? İçinde bulunduğumuz kapitalist toplumda ihtiyaçlar nasıl karşılanır ve üretilir? Sermayenin yoğunlaşması mali açık kreditör aktif... nedir? IMF ve "Chicago Boys" kimlerden oluşmaktadır Stahanov kimdir?

Bunların ve bunlar gibi onlarca sorunun cevabı Rius'un sıcak çizgileri ve mizahıyla bu çalışmada. Çizerin çalışmalarından daha önce Çizgilerle Lenin Çizgilerle Felsefe Çizgilerle Kapitalizmin Korkunç Tarihi ve Çizgilerle Ateistin El Kitabı ciltlerini yayınlamıştık. Bir kez daha yeni Rius'larda buluşmak üzere!..

Çizgilerle Şili'de Allende'li Yıllar

Şili'de Allende önderliğindeki Halk Birliği (Unidad Popular) sosyalizme yasal ve barışçıl yoldan geçince o güne dek siyasal iktidarı daha "çatışmalı" süre.lerle ele geçirebilen devrimciler teoriye ve pratiğe dair yeni tartışmalara başladı. Barışçıl yolla iktidara gelen Allende'nin bir süre sonra "kanlı" yollarla ve emperyalist müdahalelerle iktidardan düşürülmesi ise bu tartışmaları daha da alevlendirdi.

Bugün kamucu ve toplumcu söylemler geliştiren bazı siyasi hareketlerin dünyanın farklı köşelerindeki seçim başarıları devam ederken "parlamento yolu"nun hangi noktaya kadar sürdürülebileceği bir "devrim"le taçlanıp taçlanmayacağı sosyalizme uzanıp uzanmayacağı da yine tartışma gündeminde. Şili ve Allende deneyimi bu eksende güncelliğini hep koruyor.

Yazar Carlos Reyes ve çizer Rodrigo Elgueta'nın titiz bir araştırmaya dayanan belgesel çizgi romanı Şili deneyiminin yeryüzündeki en .zgün sosyalist d.nüşüm girişimlerinden biri olduğunu anlatıyor. Belki daha başından .ng.rülebilecek trajik başarısızlığı bile bu girişimin önemini gölgeleyemiyor.

Reyes ve Elgueta Şili hakkında sıkça yapılan bir hataya düşmüyor ve yalnızca Allende ve Sosyalist Parti'ye değil Halk Birliği'ni oluşturan yahut onu dışarıdan destekleyen devrimci hareketlerin tümüne odaklanıyor. Kitabın sayfaları arasında dolaşırken tarihten bugüne uzanmak Türkiye'den Venezuela'ya hâlâ güncelliğini koruyan darbe girişimleri ve emperyalist müdahaleler üzerine düşünmek de mümkün.

Gerçek ve yalan ilerici ve gerici ideolojiler arasındaki silinmeye çalışılan ama tarihin her dönemecinde kendini yeniden dayatan ayrımları anlatan Çizgilerle Şili'de Allende'li Yıllar aynı zamanda son nefeslerine dek çatışan Allende ve yoldaşları .nünde bir saygı duruşu...