OSMANLI EDEBİYATINI ANLAMAYA DOĞRU

· Altı asrı aşkın bir imparatorluğun duygu düşünce ve hayal sisteminin aynası olan Osmanlı edebiyatını ne kadar biliyoruz?

· Osmanlı edebiyatı gerçekten söylendiği gibi soyut anlaşılmaz dili ağır kapalı halktan ve hayattan uzak bir saray edebiyatı mıdır?

· Edebî eser edebiyat ve sosyal bilimler arasındaki ilişki nasıl çözülür?

· Osmanlı edebiyatını değerli kılan biçimi ya da muhtevası mıdır? Bu edebiyatın zengin anlam dünyası üzerinde yeterince durulmuş mudur?

· Edebi metin yazarın niyeti metnin niyeti ve okurun niyeti gibi üç farklı bakış açısının muhatabıdır. Osmanlı Edebiyatı şimdiye dek yönlü bir yaklaşımla değerlendirildiğine göre bütün değerlendirmeler eksik midir?

· Osmanlı edebiyatı alanına ilişkin akademik çalışmalar ve bu çalışmalarda yapılan bariz hatalar nelerdir?

· Edebî eseri incelemede kullanılan teknikler neler olmalıdır?



Prof Dr. Ali Fuat Bilkan "Osmanlı Şiirine Modern Yaklaşımlar" adlı eserinde yıllardır belli kalıplara sığdırılan Osmanlı edebiyatına farklı bir pencereden bakmayı uygun görmüştür. Birer belge niteliği taşıyan edebî metinlerden hareketle toplumun sosyo-kültürel yapısına kapı aralamak yazarın bariz hedefidir. Edebî metinler Osmanlı edebiyatının genel anlatım özellikleri içerisindeki yerleri ve değerleri göz önüne alınarak dilin gücü ve ifade tarzı hesaba katılarak incelenmiş; dönemin hakim zihniyetine ışık tutulmuş; devrin sosyal ve kültürel tablosuna kayda değer yaklaşımlar sunulmuştur. Farklı devirlerde yaşamış birçok şairin farklı beyitlerinden yola çıkan yazar genellikle beyitleri kısaca açıklamış ve ardından esas konuya değinmiştir. Kitabın en dikkat çekici yönlerinden biri Osmanlı edebiyatından hareketle dönemin tarihî felsefî psikolojik sosyolojik ekonomik ve kültürel dünyasına ışık tutan yaklaşım tarzıdır.