İletişim bir dil işi midir? Yoksa gönül işi mi? Konuşma Adabıbu soruları cevap­landırıyor. Çağın düşünürleri iletişimin bir mucize olduğunu söylediler. İnsan­ların kendilerini yegâne ifade aracı olarak konuşmaya hasrettikleri günümüzde tersine yalnızlıklar katmerleşiyor. Görünürde teknik donanımın da yedeğinde varmış gibi görünen iletişim ruhlarda gerçekleşmiyor. Konuşma bunun için mu­cize. Bu mucizeyi 1588 yılında kaleme alınmış ve müellifi henüz tespit edilememiş Adâb-ı Makâl-Konuşma Adabıbütün ayrıntılarıyla ele alıyor. Konuşmanın temelinde yer alan kalbin niyetleri ruhun psikolojik süreçleri ve bu niyet ve süreçlere eşlik eden duygu ve düşünceler haller bunlardan bazıları. 

Sadece akıl ve düşünceden doğan konuşma bencilliğin ve şiddetin avukatlığına dönüşebiliyor. Çağımız önce davranışlardaki şiddeti tanıdı şimdilerde de yayı­larak söze kadar yükselişini. O zaman konuşma için akıl ve bilgi dışında başka ölçütler bulmamız gerekiyor. Konuşma Adabı bu ölçütleri duyuran bir eser. Ko­nuşmanın önce bireysel sonra da toplumsal iyiliğin taşıyıcısı olmasının iç şartla­rını gösteriyor.