Bu kitap İslam Medeniyetinde doğan ve gelişen ilmi faaliyeti bir bütün halinde ele alan ilk resimli eserdir. İlmin tanımı sınıflandırılışı ve aktarılması konusunda İslam geleneğinin temel prensiplerini ortaya koyan yazar yine bu prensiplerden hareketle kozmoloji coğrafya ve öteki niteliksel ve tasviri ilimlerden fizik matematik astronomi ve botaniğe kadar İslam ilimlerinin çeşitli branşlarını incelemektedir. Yazar buradan uygulamalı ilimlere geçmekte; konuyu işlerken tıp eczacılık simya tarım çeşitli sulama teknikleri ve otomatları içine alan geniş bir daire çizmektedir. Eserin son kısmı ise insanın kainattaki rolü insan ve tabiat arasındaki denge kozmolojik ilimlerin İslam vahyiyle bütün bir sistem halinde birleştirilmesi gibi esaslı konulara ayrılmıştır. İslam dünyasının her yerinden çeşitli kaynaklara başvurularak elde edilen tablo ve şekilleriyle bu eser İslam medeniyetinde gelişen akli ilimlerin morfolojisi ve muhtasar bir tarihi hüviyetindedir. Ayrıca bir yandan İslam'da dini ve felsefi düşünce tarihini yeniden kavrama konusunda ufuk açıcı bir özellik taşırken öte yandan modern bilim anlayışının eleştirisine de doktriner ve tarihi bir boyut kazandırmaktadır.