Yazma arzusunu sürekli içinde taşıyan hem çevresindeki dünyalara (kibarlar dünyası aşk dünyası sanat dünyası) bakışını hem de okumalarını yazma eylemi için sürdüren büyük bir yazarı roman türünde devrim yaratmış Marcel Proust'u ve Kayıp Zamanın İzinde adlı başyapıtını çeşitli yönleriyle konu ediniyor bu kitap.
Marcel Proust ya da Bir Roman Yaratmak'taki başlıca bölümler ve konular:

Kronolojiyi Yıkan Bir Romancının Biyo-Bibliyo-grafyası / Kendi Anlatımıyla Marcel Proust / Marcel Proust'un Portresi / Romanın Kurgusu ve İçerik Düzeni / Başlıca Roman Karakterleri / Yazma Serüveni / Roman Yaratma Teknikleri / Eleştiri Anlayışı / Resim Sanatı Tutkusu / Yarattığı Ressamlar Müzesi / Proust'u Yaşatan Eleştirmenler / Bir Tanıklık / Proust Albümü / Romandan Kesitler / Proust Kaynakçası / Özel Adlar ve Roman Kişileri Dizini.
Mehmet Rifat'ın Yapı Kredi Yayınları için yeni araştırmalarıyla genişlettiği Marcel Proust ya da Bir Roman Yaratmak modern romanın öncülerinden Proust'u anlamak ve yorumlamak isteyenler için bir başucu kitabı.