"Ben özellikle öğretmenliği çok çok idealist yaklaşarak yapan birilerini
göremiyorum. [Üniversitede] Öğretmenliği idealist olarak yazanlar
matematik öğretmenliğini yazarlar. Onun gerekçesi de özel dersler
vererek ekstra paralar kazanmak."
Bir öğretmen
Öğretmenliği idealizmle tanımlama "kutsal meslek" sayma
alışkanlığı belki hâlâ sürüyor fakat buna inananlar artık pek az.
Başta öğretmenlerin kendileri olmak üzere... Öğretmenlik nasıl
değersizleşti? Daha serinkanlı soracak olursak: Nasıl değişti?
Teknolojik değişim öğretmenleri bir yandan vasıfsızlaştırır bir
yandan yeni vasıflarla donanmaya zorlarken neyi değiştirdi? Gündelik
denetim pratikleri müfredatın kıskacı ve merkezî sınav sisteminin
nicelleştirdiği performans baskısı öğretmenlerin etki alanını nasıl
daralttı? Velilerin yeni aktörler olarak devreye girişi onları nasıl
etkiledi?
Halil Buyruk çok sayıda öğretmenin deneyimlerini yansıtan
araştırmasında eğitimi bir emek süreci olarak ele alıyor.
Öğretmenliğin değersizleşmesini veya değişimini emek sürecinin
dönüşümünün bir cephesi olarak inceliyor. Gayrı maddî veya zihinsel
emeğin dönüşümünün tipik ve önemli bir cephesi... Bu fasılda eğitim
sendikacılığı da tartışılıyor kitapta. Devletin memuru olmaktan
emekçiye... Belki de öğretmenliğin içinden geçtiği değişim sürecinin
kısa özeti budur.