Mevcut kapitalist-emperyalist sistem ve onun neoliberal uygulamaları sürdürülebilir midir?
Fikret Başkaya "sürdürülemeyeceği" kanaatinde ve Yeni Paradigmayı Oluşturmak'ı yazma amacını şöyle dile getiriyor: "Bu kitap neden böyle olduğuna neden bir 'sürdürülemezlik' durumunun ortaya çıktığına dair bir netleşme sağlama amacı taşıyor".
Ardından "Eğer sürdürülemeyeceğini kabul ediyorsak radikal bir düşünce devrimine yeni bir Rönesansa ihtiyaç var" diyen Başkaya bu Rönesansın unsurlarını tartışmaya başlıyor.
Önce "muasır medeniyet seviyesi" hemen peşinden de ilerleme modernleşme çağdaşlaşma büyüme kalkınma ve sürdürülebilir kalkınma kavramları enine boyuna sorgulanıyor.
"Türkiye'de yaklaşık 90 yıldır 'muasır medeniyet seviyesinin üstüne çıkma' şarkısı söyleniyor. Oysa üzerine çıkılması gereken 'muasır medeniyet' kapitalist yıkıcılıktan ve barbarlıktan başkası değil" diyen Fikret Başkaya söz konusu "muasırlaşma" hedefiyle örtüşen "Avrupa"yı da bir büyük sermaye ve Atlantik projesi olan Avrupa Birliği'nin bugün geldiği nokta itibarıyla ele alıyor.
"Sürdürülebilir kalkınma" kavramının oksimoron niteliğine büyüme mitine tarımın bugün gelip dayandığı çıkmazlara toprağın öldürülmesine vb. değinen çalışmasında doğayı ve canlıları yok eden "kalkınma" anlayışını bütün boyutlarıyla ortaya koyuyor Başkaya. Demokrasi STK'lar kültüralizm ve "Politik İslam" tartışmalarının ardından kapitalizmden çıkışın alternatiflerini komüncü mülkiyet biçimlerini ortaya koyarak ve "Yeni bir paradigma için 12 öneri"sini paylaşarak tamamlıyor kitabını. 
Yine Başkaya'nın sözleriyle; "Ya geçerli paradigmadan kapitalizmden vakitlice çıkılacak ya da insanlığın bir geleceği olmayacak..."