O cumhuriyeti görmedi. Cumhuriyetin kurulacağını da bilemezdi. Tahtından indirildikten 14 vefatından da 5 yıl sonra Büyük Osmanlı Devleti tarihe maloldu.
O aradan 70-80 yıl geçtiği halde hâlâ cumhuriyetin karşıtı gündemden bir türlü düşürülemeyen kısır bir politikanın hücümuna maruz bir insan olarak tartışılıyor.
II. Abdülhamid faziletli bir insandı. Siyasi tarihi bir yana bırakalım. Kendi parası ile kendi adına fakat milletinin hizmetine tam 1552 adet hayır eseri sundu. Lüks ve israf hususunda olumsuz bir yanına rastlanmayan bu padişahın hem kendi bütçesi hem de devlet harcamaları hususunda oldukça tutumlu davrandığı da bilinmektedir.
...
O gün geçtikçe daha iyi anlaşılıyor daha çok takdir topluyor.
O'nu gerçek kimliğiyle keşfetmeliyiz.