XIV. yüzyılın başlarındaki Türk-İslam göçleriyle Anadolu'ya bir yandan tarikatlere bağlı dervişler diğer yandan bu coğrafyada fütüvvet ilkeleri çerçevesinde sağlam bir dayanışma birliği kuran Ahiler gelmiştir. Bu zümrelerin fetihle açılmış bu yeni toprakların Türkleşme ve İslamlaşma sürecinde önemli rolleri olmuştur. Bu gruplar ayrıca inşa ettikleri yapılarla da toplumsal görevler üstlenmişlerdir.
Ahilerin ve dervişlerin inşa ettikleri bu yapılar Anadolu-Türk mimarisinde özgün bir tür oluşturmuştur. Tekkeler tarikat zaviyeleri fütüvvet camileri Ahi zaviyeleri buk'alar ribatlar derbendler ve imaretler gibi birçok yapı grubu hem mimari özellikleriyle hem de toplumsal hayatın merkezinde bulunmaları sebebiyle Osmanlı mimarisinde kendilerine has bir yer edinmiştir.
Osmanlı Mimarisinde Tarikat Yapıları'nda bahsi geçen her yapı tipi ayrıntılı bir kuramsal analizle ilişkili olduğu kurum işlev içerik ve mimari özellikleri açısından ele alınarak tanımlanmış yapılarla ilgili terminoloji açıklanmıştır. Sonuç olarak ortaya çıktıkları zamanın özgün koşulları göz önünde bulundurularak tarikat ve fütüvvet yapılarının karşılıklı ilişkileri tartışılmış bu yapıların bir bütün olarak Osmanlı mimarisi geleneğindeki yerleri değerlendirilmiştir.