1540'larda Fransa'nın güneyindeki Languedoc'da yaşayan Bask kökenli zengin bir köylü olan Martin Guerre kimseye hiçbir şey söylemeden karısı Bertrande'ı çocuğu Sanxi'yi ve malını mülkünü terk edip gider ve izini kaybettirir. Yıllar sonra aniden çıkagelir. Tüm ailesi ve köylüler tarafından sevinçle karşılanır. Evliliği kaldığı yerden devam eder ve bir çocuğu daha olur. Mülklerini amcasıyla birlikte yönetir yaşamın keyfini sürer. Fakat günün birinde karısı ve amcası onun kimlik hırsızı bir sahtekâr olduğunu ve kandırıldıklarını ileri sürerek aleyhinde bir suç davası açar. Dava 1560 yılında Toulouse Parlamentosu huzuruna getirilir. Adam mahkemeyi Martin Guerre olduğuna neredeyse ikna etmiştir ki son dakikada gerçek Martin Guerre Parlamento'nun kapısında beliriverir. 

Bu o kadar olağandışı bir olay ve davadır ki haberler suçun gerçekleştiği Artigat isimli küçük Pirene köyünden tüm ülkeye ve Avrupa'ya yayılır. Davanın sonuçlanmasının hemen ardından yargıçlardan biri olan Coras dava hakkında "Unutulmaz Tutuklama" isimli bir kitap yazar. Yıllar içinde pek çok hukukçu edebiyatçı ve düşünür bu dava hakkında yazmaya devam eder. Hatta Montaigne bile bir makalesini bu harikulade davaya ayırır. Artigat'da bugün bile hâlâ hatırlanan bu olay tiyatro oyunlarına romanlara operalara ilham verir. Nihayet Martin Guerre davası bir film olur. Senaristliğini Jean-Claude Carriere'nin yönetmenliğini Daniel Vigne'in yaptığı bu kitabın yazarı Natalie Zemon Davis'in de katkı sunduğu ve başrolünde Gérard Depardieu'nun olduğu Le Retour de Martin Guerre 1982'de gösterime girer.