Gaspıralı Çarlık Rusya'sının bütün engellemelerine rağmen ömrünü milletinin eğitimine ve modernleşmesine adamıştır. Sadece Kırım Türkleri arasında değil Rusya Türklerinin bulunduğu her yerde açılan usul-i cedit okullarıyla birlikte okur-yazarlığın artmasında en önemli paya sahiptir. Onun açtığı modern okullar değişen dünyaya ayak uydurmuş geleneksel İslami eğitimin yanında ana dilde eğitimi ve modern bilimleri de okutarak okulları çağın gerektirdiği bir şekilde donatmıştır. Gaspıralı Kırım'ın ötesine geçmiş bir fikir adamıdır. Bugün Kırım Türklerinin kimliklerinin korunmasında Gaspıralı'nın önemli bir rolü ve yeri vardır. Gaspıralı'nın ölümünden sonra onu takip eden aydınlar onun düşüncelerinin de takipçileri olmuşlar; dinî ve millî kimliklerini korumak için çaba sarf etmişlerdir. İkinci Dünya Savaşı'nın sonlarında 18 Mayıs 1944'te Kırım Türklerinin Ruslar tarafından sürgün edilmesi vatanlarından sökülüp atılmaya çalışılması dahi bu kimliği yok edememiştir.
Kırım tarih boyunca hem stratejik konumu hem de kültürel zenginliğiyle pek çok medeniyetin ilgisini çeken bir coğrafya olmuştur. Ancak bu toprakların asıl sahipleri olan Kırım Türkleri tarih boyunca var olma mücadelesi vermiş ve bu mücadelede birçok önemli lider yetiştirmiştir. Elinizdeki kitapta Kırım halkının bağımsızlık ve özgürlük yolundaki direnişinin bu liderlerin rehberliğinde nasıl şekillendiği ayrıntılarıyla inceleniyor. Eserde İsmail Gaspıralı'nın "dilde fikirde işte birlik" şiarıyla başlattığı usul-i cedit hareketinden Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu'nun Sovyet baskısına karşı gösterdiği kararlı direnişe kadar her bir liderin Kırım Türklerinin modernleşme ve millî bilinçlenme sürecinde oynadığı hayati rol alanında uzman akademisyenler tarafından ele alınıyor. Cafer Seydahmet Kırımer'in uluslararası arenada Kırım Türklerinin haklarını savunma çabaları Müstecip Ülküsal'ın millî bilinci koruma yolundaki özverili çalışmaları Kırım halkının sadece tarihî bir kimlik değil aynı zamanda evrensel bir insan hakları mücadelesi verdiğini gözler önüne seriyor. Kırımlı Önderler Kırım Türklerinin tarihini kültürünü ve paylaşılamayan topraklarda mücadeleyle devleşen bir milletin hikâyesini öğrenmek isteyen araştırmacılar ve okurlar için önemli bir kaynak.