Bu kitap Orta Asyalı meşhur Hanefî fakihi Şemsüleimme es-Serahsî'nin (ö. 483/1090) eserlerini inceleyerek fıkıh usulü ilminin dayandığı esasları tarihî ve sistematik bir şekilde ele almaktadır. Yazar tarihî yönü ile Şâfiî sonrası usul ilminin Serahsî'ye kadarki gelişimini ve dilbilimi (nahiv) ile alâkasını ortaya koyarken sistematik kısmında fıkıh usulünün dilbilimi dil felsefesi ve ahlâk felsefesini de ilgilendiren bazı esaslarını tartışmaktadır. Ayrıca usulde dikkate alınan ilkelerin fürûa nasıl yansıdığı da bir örnek olarak azınlık halinde yaşayan müslümanların fıkhî konumunun Serahsî tarafından nasıl algılandığı ve bu konunun ortaya çıkardığı meselelere nasıl hal çareleri sunulduğu bağlamında gösterilmeye çalışılmaktadır. Eser bir yönüyle fıkıh usulüne tarihi üzerinden bir giriş niteliğinde iken başka bir yönden de fıkıh usulü ile fürûu arasındaki alâkanın nasıl kurulabileceğine dair bir deneme özelliğini taşımaktadır.